Hányǚ tę̣ çę̀ngchźfǎ
Chīng-púsòngchì cžjīn
p, t, k, c
p̀, t̀, k̀, c̀
"Cǐnjīn"
pp, tt, kk, cc (tāngcùo Hányü thę̀jǒu tę̣ jì çǒng fājīn)
"'p, 't, 'k, 'c" hùo "xp, xt, xk, xc" (z̧ùo z̧ę̀nwéi chíenmìen şr̀ jǒu hóuşę̀thóu)
Double | ' | x |
ttang | 'tang | xtang |
ttṳs | 'tṳs | xtṳs |
kippṳm | ki'pṳm | ki·xpṳm |
kkoch | 'koch | xkoch |
kkekkṳthata | 'ke'kṳthata | xke·xkṳthata |
Şę́cīen şǎnjīn
/r/
Yǜnthóu: r
Yǜnwěi: l vs. r
Z̧úkǔo Húayǚ tę̣ "ęrrhùajīn" şr̀ yòng "rr" tę̣ hùa, nà sz̀hū Hányǚ yǜnwěi cìou jě khę̌jǐ yòng "r" lo?
↑Tàn jòu cǘetę̣ "r·r" háişr̀ z̧óngjì hàn ę́rrhùa "rr" sīanghǔęn, sǔojǐ yǜnwěi háişr̀ yòng "l" cìau fāngpìen!
Sę̀chājīn hòu cīe yénçhúęn hòumǔjīn
cu vs. çu
"th" coda + "i"
th·i vs. chi
"h" coda
Vh vs. V?
Nàkę̣ yǜnwěi tę̣ sìngçŕ şr̀ şę́mę̣ nę? Hóusę̀wěi? Pù fājīn (çřşr̀ z̧àng hòumìen tę̣ cz̀mǔ sòngchì)?
/i, u/ khāithóu tę̣ chź
Hànyǚ cìechź: şřyòng "j", "w" yǜnthóu
Tàn jě jǒu sìang "Incheon" çę̀jàng yētìngsúçhę́ngtę̣ chź hùei z̧àng z̧ę́n sǐang wéiçhŕ "i, u" khāithóu… líentài z̧àng z̧ę́n tùei chíthā chź şr̀fǒu jàu yòng "j, w" khāithóu jě jóují chǐlái.
Hányǚ kùjǒuchź: çŕcīe yòng "i", "u" khāithóu
"oi"
= ue? → KOOIUE
= uë? → KOOIUEE
= oe? → KOOIOE
-
ta, ita, anita
ta, ita, anita (cí jěnşę̄ng chźwěi z̧ú "ipnita"… tę̌ng), lèisz̀ Hànyǚ sìchź52), cǖn túlì fù yǘ cǜwěi.
"w̤i"
Fājīn wéi "ë", tàn wèilę̣ pìmǐen yǚ cìesìchź "ë" hǔęnjáu, khę̌nę́ng háişr̀ sǐe cùo "w̤i"?
Hūkę́ yǚwěi
Çùchź, cìesìchź tę̣ líensǐe
Kę́çùchź:
Çǔthí, çukę́, şòukę́: ✔
Sǔojǒukę́ (şǔkę́): ✔ (pú sìang Jīngwę́n "of" cìesìchź, ę́rr tāngcùo sìang chǖçę́yǚ tę̣ şǔkę́ pìenhùa)
**Tàn cǐnsìen z̧ę́nçhę̄ng tàimíngchź hòu! Jìpān míngchź hòu çę́ tāntú sǐe wéi "w̤i", çę̀şŕ cìou tāngcùo sìang "of" tę̣ cìesìchź ☟
Pǐaujì çùchź
"N-man": ✕ (tāngcùo lèisz̀ Jīngyǚ "only" fùchź)
V-çùchź: ✔ (chǐngsìang pǐnǐ çhę́ng tòngchź yǚwěi pìenhùa) salta, salm, sapnita, salajo, san, sal su issta, sanṳn ca…
Cìesìchź: tūopàn chǐngsìang pù líensǐe, pú sìang Hánkúo Jènwę́n tę̣ çę̀ngchźfǎ
Líencīechź "wa/kua": ✕ (tāngcùo lèisz̀ Jīngyǚ "and"; púkùo jě sz̄khǎu Lātīngyǚ "-que")
Yǜnwěi tę̣ pùkūeicę́ pìenhùa
[APII]
Hányǚ tę̣ Jènwę́n hùei yòng "şūang pachim" lái pǐaucì yǜnwěi tę̣ fājīn pìenhùa 많다 → 많은; 살다 → 삶, şḯcì şàng "şūang pachim" çōng çï̌ jǒu jí kę̣ şḯcì fājīn. Kǎi yòng Lúomǎ cï̀mǔ şḯ, şï̀ jàu wánchǘen çǔansǐe çę̀sīe Jènwę́n nę, háişï̀ çï̌jàu pǐaucì şḯcì tújīn cìou hǎu nę?
[HGTR]
53): "manh·ta → manh·ṳn; salta → salm"
[CONJU]
54): "manh·ta → manṳn; salta → sam"
J, W
[JWHan]: J, W hùei yòng cài Hànyǚ cìechḯ
[noJW]: wánchǘen pú yòng J, W
[allJW]: jílǜ yòng J, W, líen Z̧ï̀, Hán kùjǒuchḯ jě pú lìwài